شناسایی مواد موجود در اسانس گیاه گندواش (Artemisia annua L.) جمع‌آوری شده از مناطق شمالی ایران

گیاه گندواش (Artemisia annua L.) از خانواده Asteraceae، از جمله گیاهان دارویی است که در طب سنتی چین مصرف داشته و در چند دهه اخیر برای درمان مالاریا مورد استفاده قرار گرفته است. این گیاه بومی آسیا به ویژه چین می‌باشد و در مناطق شمالی ایران نیز گسترش فراوانی دارد. برگهای گیاه گندواش از رویشگاه‌های مختلف شمال ایران جمع‌آوری و اسانس آنها پس از خشک کردن در سایه، با روش تقطیر با آب اسانس‌گیری شد. روغن‌های فرار به دست آمده با استفاده از GC/MS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. 75 ترکیب در اسانس‌های به دست آمده شناسایی گردید. ترکیبات اصلی شامل مونوترپن‌های آلفا- پینن (28/13-87/7 درصد)، 1و8 سینئول (26/17-77/5 درصد)، آرتمیزیا کتون (97/6-44/1 درصد)، کامفر (05/29 -26/14 درصد)، پینوکارون (04/8-64/3 درصد)، سزکویی‌ترپن‌های بتا- کاریوفیلن (37/9 -43/3 درصد)، جرماکرن ‌دی (26/6-07/3 درصد) و بتا- ‌سلینن (36/10-46/0 درصد) می‌باشد. همچنین توزیع ترکیبات اصلی هر اسانس برای هر منطقه مورد بررسی قرار گرفت. اختلافات زیادی در درصد و نوع ترکیبات موجود در نمونه اسانس‌ها وجود داشت. این اختلافات می توانند مربوط به شرایط اقلیمی متفاوت و همچنین کموتایپ‌های مختلف گیاه A. annua باشد.